Berichten

Port – my kind of sport

/0 Reacties/in , /door

Het is weer eerder donker en de open haard gaat langzaamaan naar standje hoog… ik zeg:”Haal de port maar uit de kast en schenk vanavond een glaasje in”. Staat die niet in je voorraadkast? Waarom niet? Omdat je er weinig vanaf weet? Dan wordt het de hoogste tijd voor een klein lesje in Port.

Port komt uit de Douro in Portugal en word gemaakt van veel verschillende druivenrassen, zoals gouveio, malvasia fina, tinta roriz (=tempranillo), tinta barocca, en tourica national. De overige druivenrassen laat ik meestal achterwege, omdat mijn Portugees niet denderend is. De enige keer wanneer ik vloeiend Portugees spreek, is wanneer ik tijdens een feestje een fles wijn op heb, maar dan spreek ik ook Spaans, Russisch en Italiaans 😊

KLEUREN

Rode port is voor veel mensen de meest bekende port, maar doe jezelf een plezier en koop eens een fles witte port: een feestje! Helemaal wanneer deze houtlagering heeft gehad. Ook bestaat er droge witte port. Persoonlijk heb ik deze nog nooit geproefd, dus ik ben wel heel benieuwd naar deze smaak. Zal hij echt droog zijn of toch nog een spoortje zoet bevatten? Ik weet dat Vinhodoporto een heel mooi assortiment droge witte port heeft. Wellicht toch een keer bestellen. Sinds 2005 bestaat er ook rosé (of pink) port. Deze port is eigenlijk een ruby, alleen zijn de schillen korter mee gegist en daarom heeft hij een zachtere kleur. Vooral de fruitigheid in deze port is heerlijk. Wit en rosé mag allebei gekoeld gedronken worden en is heerlijk voor warmere dagen, maar met het oog op dit jaargetij gaat mijn voorkeur uit naar rood.

VERSTERKTE WIJN

Port is net als sherry een versterkte wijn. Zodra de gewenste zoetheid tijdens de alcoholische gisting is bereikt word er wijnalcohol toegevoegd. De gistcellen stoppen met wat ze aan het doen zijn, namelijk suikers omzetten in alcohol, en de niet vergiste suikers geven de zoetheid.

TWEE GROEPEN

Grofweg kunnen we port in twee groepen verdelen, zonder én met jaartal. Wanneer er gesproken word over port zonder jaartal, betekent dit dat we te maken hebben met een mix (=blend) van basiswijnen uit verschillende jaren. De meest bekende zijn ruby en tawny. Maar heb je wel eens 10, 20, 30 of 40 years old op de fles zien staan? Ook dit is een port van verschillende basiswijnen, maar waarbij de gemiddelde leeftijd op het etiket word vermeldt. De smaken lopen uiteen van noten tot gedroogd fruit.

Dan de categorie met jaartal. Waar dat jaartal voor staat? Dat is het jaar waarin de druiven geoogst zijn. Dit word ook wel oogstjaar genoemd. Hieronder de verschillende soorten op een rijtje:

Vintage in uitzonderlijke jaren kan een producent besluiten de wijn niet te mengen met wijnen uit andere jaren en maakt hij port van één oogstjaar. Een vintage krijgt twee jaar houtrijping en rijpt dan langzaam in de fles verder. Door deze flesrijping ontstaat depot onderin de fles en daarom kan je een vintage port beter decanteren. Single Quinta Vintages worden gemaakt op basis van druiven uit één oogstjaar van slechts één wijngoed (=quinta), die ook op het etiket vermeld word. De smaak van een vintage port combineert tannine met concentratie en lengte. Naarmate hij ouder wordt geeft hij een enorm breed palet aan smaken.

Late Bottled Vintage (LBV) afkomstig uit het jaar dat op het etiket staat aangegeven. Voor botteling rijpt hij tussen de vier en zes jaar op hout en dit zorgt voor een licht oxidatieve smaak.

Colheita Port rijpt lang op hout en word pas gebotteld wanneer deze op de markt komt. Rijping van tenminste zeven jaar, wat een lichte kleur geeft en een complexe, zachte smaak met kruidigheid en impressies van gedroogde vruchten.

Welke port het meest lekker smaakt? Dat is, net als altijd, persoonlijk. Ik ben zelf een liefhebber van tawny 10 years old, maar ik zou zeggen probeer ze allemaal of kom naar mijn wijn-spijsproeverij Portugal op vrijdag 28 januari 2022, daar gaan we vast een paar bijzondere exemplaren laten proeven.

Zeven weetjes over sherry

/0 Reacties/in /door

“LOVE IT OR HATE IT”

Is dit hoe jij over sherry denkt? Persoonlijk ben ik het er niet mee eens, want wanneer ik denk aan de grimas die ik trok na mijn eerste proefglas droge sherry… nou, dat is er niet eentje om over naar huis te schrijven. Maar wanneer je me er nu eentje geeft, kan ik dit zeker waarderen. Ik heb het dus leren drinken.

Hieronder zeven weetjes over sherry op een rij en wellicht kan ik je overhalen om toch eens de sprong te wagen.

#1 Engelse afbastering
Sherry is een Engelse afbastering van Jerez, maar sherry mag toch echt alleen sherry heetten wanneer het uit Andalusië, Zuid-Spanje komt. De wijngaarden liggen in een driehoek tussen El Puerto de Santa María, Jerez de la Frontera en Sanlúcar de Barrameda en de sherry moet in deze driehoek rijpen wil het de classificatie D.O. Jerez dragen.

#2 Versterkte wijn
Dat is sherry. Dat betekent dat er wijnalcohol tijdens of, in het geval van sherry, na de gisting word toegevoegd. Vandaar dat sherry vaak een hoger alcoholgehalte heeft dan stille wijn. En weet je meteen waarom hij in een kleiner glas geschonken wordt 😊

#3 Droog tot zoete smaak
Er zijn verschillende soorten, die in smaak variëren van droog tot zoet. Wanneer je fino, amontillado, palo cortado of olorosso op het etiket ziet staan dan is de smaak droog. Je ziet ook wel eens manzanilla staan. Dit is een sherry van het type fino die gemaakt moet zijn in Sanlúcar de Barrameda. Staat er pedro ximénes (ook wel p.x. genoemd) of muscadel op het etiket dan is de smaak rijk en zoet. En dan zijn er ook nog de tussenvarianten gemaakt van verschillende blends zoals pale, medium en cream sherry.

#4 druivenrassen voor sherry
Het meest aangeplante druivenras is palomino fino. Deze staat voor 95% aangeplant en is verantwoordelijk voor het droge type. De overige 5% is voorbehouden aan de zoete varianten p.x. en moscatel.

#5 albariza
Alba staat voor wit en de bodem in het sherrygebied is dan ook oogverblindend wit. Deze unieke bodem is enorm kalkrijk. Dat is fijn, want al het regenwater dat in het voorseizoen valt word opgenomen door deze bodem en in de onderlaag opgeslagen. Zomers is het hier extreem warm en valt er weinig tot geen regen. Gelukkig zit er dan in die onderlaag voldoende water om de druiven te laten groeien. Zo komen ze de zomer wel door.

#6 Flor
Een donzig dekbedje bovenop de wijn, dat is hoe ik flor meestal uitleg aan mijn cursisten. Hoe die erop komt? Deze sporen zitten daar in de lucht en door het wijnvat ietsje open te laten, nestelen ze zich op de wijn. Hij zorgt ervoor dat er geen zuurstof bij de wijn komt en licht van kleur en fris van smaak blijft. Flor komt overigens alleen voor bij fino en amontillado sherry.

#7 Solera
Dit is hét rijpingssysteem van sherry. Oude eikenhouten vaten liggen op elkaar gestapeld. In de onderste laag bevind zich de oudste wijn, de lagen erboven bevatten steeds iets jongere wijn en in de bovenste zit de verse wijn van de laatste oogst. Als er een nieuwe voorraad flessen nodig is wordt deze uit de onderste laag gehaald. Het vat word aangevuld met de wijn uit het vat erboven, die op zijn beurt weer aangevuld word met die daarboven, enz. De jonge wijn neemt dus het karakter van de oudere wijnen over. Dit om constante kwaliteit te garanderen en op deze manier heeft elke sherryhuis zijn eigen huisstijl.

Sherry, en dan vooral droge sherry, heeft een zeer bijzondere smaak en daar moet je als wijnliefhebber echt aan wennen. Net zoals bij wijn smaakt niet elke sherry hetzelfde en is er veel verschil in wijnhuis en dus in kwaliteit. Zelf ben ik fan van manzanilla, omdat deze iets ziltigheid heeft. Wel vind ik dat je er iets bij moet eten. Dus schenk je glaasje in, zet er Iberico ham naast en geniet van deze prachtige en bijzondere smaken. Of schrijf je in voor de online wijn-spijsproeverij Spanje van zaterdag 13 maart 2021 en proef wat Spanje nog meer te bieden heeft.